Abstract:
Ülkelerin ticari ve finansal dışa açıklığının artması büyüme hızını ne yönde etkilemektedir? Dışa açıklığın artması büyümeyi artırmakta mıdır, yoksa zayıflatmakta mıdır? Dahası, dışa açıklığı yüksek olan bir ekonomi dış şoklar / krizler karşısında krizi kolaylaştıran ve derinleştiren bir değişken midir? Yoksa yüksek dışa açıklık olası bir dış şokun / krizin atlatılmasında makroekonomik uyumu kolaylaştırıcı bir faktör müdür? Bu çalışmada Türkiye ekonomisinin ticari ve finansal açıklığının büyüme üzerine ve kriz ortamına sürüklenmesindeki etkileri 1990-2004 dönemi için ampirik olarak ortaya konulmuştur. Kullanılan ampirik yöntemler bir biri ile bağlantılı olan iki farklı yöntemdir: i) doğrusal olmayan zaman serisi (TAR ve STAR) modellemesi, ii) Markow rejim değişimi modellemesi. Finansal ve ticari açıklığın Türkiye ekonomisini özellikle dış şoklara karşı zayıflatan mı, yoksa güçlendiren bir etken mi olup olmadığı da bu yöntemlerle sınanmıştır. Bulgulara göre Türkiyede finansal açıklık ekonominin sürekli olarak resesyonda kalmasına neden olurken, ticari açıklık büyümeyi pozitif yönde etkilemiştir. Ancak finansal açıklık ticari açıklığın büyüme üzerindeki olumlu etkilerini azaltarak negatif refah etkisi yaratmıştır.